رفع ممنوع الخروجی

رفع ممنوع الخروجی یکی ازدغدغه های مهم افرادی است که بنا به هردلیل درصدد خروج از کشورمی باشند. ممنوع الخروجی یکی ازاقدامات پیشگیرانه ای است که بنا به علل مختلفی ازجمله صدورحکم محکومیت مالی و یا کیفری اشخاص ، بدهی های مالیاتی ، صغر سن یا عدم اجازه همسرممکن است حادث شود. که می توان با رفع علل پرداخت بدهی یا سپردن تامین مالی مناسب ، اخذ حکم برائت یا انقضای مدت ممنوعیت خروج ازکشور، اخذ اجازه پدریا پدربزرگ اقدام به رفع ممنوع الخروجی نمود. لذا دراین مقاله به پرسش هایی از قبیل اینکه چگونه باید ازممنوع الخروجی اطلاع یافت یا اقدام به رفع ممنوع الخروجی نمود اشاره خواهیم نمود.

راه های رفع ممنوع الخروجی

برحسب شرایط شخص ممنوع الخروج روشهای رفع ممنوع الخروجی متفاوت است اما مصادیق شایع جهات رفع ممنوع الخروجی عبارتند از:

1.پرداخت مبلغ محکوم به (بدهی )

2.اخذ رضایت محکوم له جهت مختومه نمودن پرونده

3. پرداخت مالیات معوقه
4. معرفی مال جهت اجرای حکم به اداره اجرای ثبت یا محاکم قضایی
5. واخواهی نسبت به حکم غیابی
6. درخواست ابطال اجراییه ثبتی
7. گذاشتن وثیقه و اخذ اجازه خروج موقت
8. اجازه خروج موردی در سفرهای زیارتی
9. اجازه خروج موردی در سفرهای ضروری
10. اخذ دستورتوقف اجرای حکم
11. تقاضای ابطال اجراییه صادره از سوی دادگاه

نحوه و مراحل رفع ممنوع الخروجی

ابتدائا لازم به ذکر است، مدت ممنوع الخروجی افراد 6 ماه است و برای تمدید این مدت می بایست مجددا درخواست تمدید به اداره گذرنامه ارسال شود. درغیراینصورت بموجب دستور دادستان کل کشوربا انقضای مهلت 6 ماه ممنوع الخروجی اشخاص مرتفع می شوند. ولی افراد ممنوع الخروج می توانند برحسب مورد بنا به شرایط و وضعیت مربوط به خود اقدام به رفع ممنوع الخروجی با اقداماتی زیر نمایند:

• رفع ممنوع الخروجی مراجع قضایی

چنانچه فردی متهم به ارتکاب جرمی شده باشد و به علت عدم دسترسی به  او به درخواست دادیار یا بازرپرس پرونده ممنوع الخروج معرفی شده باشد، به محض معرفی خود به دادسرا و با صدور دستور جدید یا تودیع قرارممنوعیت خروجی او منتفی و مراتب بلافاصله به مراجع مربوط اطلاع داده می شود.

لازم به ذکراست، درصورتی که برای فرد، پس از صدور قرار مجرمیت، توسط بازپرس، قرار ممنوعیت خروج از کشور صادر شده باشد، به موجب تبصره دوم ماده 247 همین قانون، فرد، می تواند درمهلت 10 روزه به قرار صادره اعتراض و در صورت موافقت دادگاه اقدام به رفع ممنوع الخروجی خود نمایند.

در صورتی که فرد، به دستور قاضی اجرای احکام، به علت عدم دسترسی به وی ممنوع الخروج باشد، می تواند نزد قاضی اجرای احکام حضور یافته و به محض حضور وی ، نسبت به لغو این دستور اقدام می شود.

• رفع ممنوع الخروج نمودن سازمان امورمالیاتی

چنانچه فردی به موجب بدهی مالیاتی، ممنوع الخروج شده باشد، می تواند با پرداخت بدهی معوقه خود اقدام به رفع ممنوع الخروجی نماید. مضافا اینکه بموجب قوانین مالیاتی رئیس کل سازمان امورمالیاتی کشور، صرفا برای یک بار و در مواردی از قبیل: تشرف به خانه خدا یا زیارت عتبات، انجام امور درمانی ، پیگیری مسائل تجاری به قصد تسویه بدهی و سایر موارد به تشخیص سازمان امور مالیاتی، می تواند اقدام به صدور اجازه خروج از کشور بدهکاران نماید.

• رفع ممنوع الخروجی بابت محکومیت مالی
  

در صورتی که فردی بابت پرداخت بدهی، بدهکار باشد و به موجب حکم دادگاه یا دایره اجرائیات  ثبت ممنوع الخروج معرفی شده باشد، می تواند با پرداخت بدهی خود یا سپردن تامین مالی مناسب، نسبت به رفع ممنوع الخروجی خود اقدام نماید.

• رفع ممنوع الخروجی زوجه
  

زوجه، برای خروج از کشور، می تواند با اخذ رضایت نامه یا وکالت نامه رسمی ازهمسرخود، اقدام به خروج از کشور نماید. مضافا فرزندان زیر 18 سال نیز برای خروج از کشوربه اخذ رضایت قیم یا ولی قهری ( به ترتیب پدر یا پدربزرگ ) نیاز دارند.

• رفع ممنوع الخروج نمودن بدهکاران بانکی
  

چنانچه فردی به موجب دستوربانک مرکزی، ممنوع الخروج اعلام شده باشد، برای خروج وی از کشور، به اخذ اجازه بانک مرکزی ایران نیاز دارد. نحوه رفع ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی بنا به شرایط هر پرونده متفاوت است. که غالبا با پرداخت تسهیلات معوقه  ، رفع تعهدات ارزی ، ابطال اجراییه بانکی رفع می شود.

• رفع ممنوع الخروجی مشمولین نظام وظیفه

مشمولین نظام وظیفه می توانند با سپردن تامین مالی مناسب، که درهرسال متغیراست، اقدام به خروج از کشورنمایند.

ممنوع الخروجی به چه دلایلی ایجاد می شود؟

دلایل و علت های ممنوع الخروجی اشخاص متعدد است و غالب اشخاص اطلاعی از ممنوع الخروج شدن خود ندارند و درزمان خروج ازکشورمتوجه این موضوع می گردند، اما به صورت کلی مشمول یکی ازمصادیق زیرمی باشد.

• ممنوع الخروجی اشخاص از سوی دستگاه ها و سازمان های دولت

 درخصوص بدهکاران مالیاتی و متخلفین ارزی ، به موجب ماده 17 قانون گذرنامه مقرر شده است : “دولت می‌تواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری و ثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی ، طبق ضوابط و مقرراتی که در آیین‌نامه تعیین می‌شود جلوگیری نماید.”

مضافا بموجب بند 222 مجموعه بخشنامه های ثبتی مقرر شده است.(( چنانچه در راستای اجرای اسناد رسمی و قبوض لازم الاجر،  اجرائیه علیه متعهد سند لازم الاجرا صادر شده و از طرف بدهکار یا قائم مقام قانونی او مالی جهت تادیه بدهی معرفی نشود یا اموال او در دسترس نباشد، به درخواست بستانکار، مراتب توسط اداره کل ثبت به اداره گذرنامه اعلام می شود تا آن اداره از صدور گذرنامه برای بدهکار سند اجرایی خودداری نماید.))

• ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی و واردکنندگان و صادرکنندگان
  

تسهیلات گیرندگانی که به تعهدات بانکی خود عمل ننموده‌اند، از طریق اعلام بانک ها به بانک مرکزی و یا از طریق اداره اجرای ثبت یا دادگاه و به موجب لایحه قانونی ممنوعیت خروج بدهکاران بانک ممنوع الخروج می گردند.

• ممنوع الخروجی توسط سازمان امور مالیاتی

 به موجب ماده 202 قانون مالیات های مستقیم، در خصوص اشخاص حقیقی و صاحبان اشخاص حقوقی که بدهی مالیاتی قطعی دارند.

• ممنوع الخروج نمودن به علت متهم بودن به ارتکاب جرم

بموجب ماده 188 قانون آئین دادرسی کیفری درصورت متهم شدن به شخص ارتکاب جرم و عدم دسترسی به وی یا بیم خروج او از کشور به بازپرس پرونده، امکان صدورقرارممنوع الخروجی داده شده است.

• ممنوع الخروجی به علت صدور قرارمجرمیت

در صورتی که پس طی مراحل تحقیق نظرمقام تحقیق دال برتوجه اتهام به متهم باشد، می تواند برای فرد قرار جلب به دادرسی صادر شده باشد، به موجب ماده 247 قانون آئین دادرسی کیفری، به بازپرس این اختیار داده شده است تا متناسب با جرم ارتکابی ، اقدام به صدور قرار نظارت قضایی ازجمله صدوردستورممنوعیت ازخروج کشورنماید.

• ممنوع الخروجی به دستورقاضی اجرای احکام کیفری

بموجب ماده 509 قانون آئین دادرسی کیفری درصورتی که علیرغم محکومیت فرد امکان دسترسی به او جهت اجرای حکم نباشد و بیم خروج وی از کشور باشد، قاضی اجرای احکام می تواند نسبت به صدور دستور ممنوع الخروجی محکوم علیه اقدام نماید.

• ممنوع الخروجی مشمولین وظیفه عمومی

 به موجب ماده 18 قانون گذرنامه، در صورتی که اجازه کتبی اداره وظیفه عمومی به مشمولین نظام وظفه جهت خروج از کشور داده نشود، ممنوع الخروج خواهند بود بود.

• ممنوع الخروجی افراد زیر 18 سال و زنان متاهل

به موجب مقررات قانونی افراد زیر 18 سال که اجازه ولی قهری یا قیم خود را ندارند یا زنان متاهلی که اذن همسر خود را اخذ ننموده باشند، اجازه خروج از کشور را ندارند.

• ممنوع الخروجی زوج بابت مهریه

زوجه می تواند با طرح پرونده دراداره اجرای ثبت و مراجع قضایی و عدم امکان دسترسی به اموال زوج نسبت به اخذ ممنوع الخروجی همسرخود اقدام نماید.

رفع ممنوع الخروجی با حکم قطعی اعسار

به موجب ماده 23 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، مرجع اجرا کننده رأی می بایست به تقاضای محکوم ٌله پرونده قرار ممنوع الخروج بودن محکومٌ علیه را صادر کند. این قرار تا زمان اجرای رأی یا اثبات اعسار محکومٌ علیه یا جلب رضایت محکومٌ له یا سپردن تأمین مناسب یا تحقق کفالت مطابق قانون مدنی به قوت خود باقی است.

برهمین اساس صدور حکم اعسارمحکوم علیه ، به منزله پرداخت دین نیست و موجب رفع اثر از دستورممنوع الخروجی بدهکار نمی شود.

نکته کاربردی:

درخصوص اینکه آیا اخذ حکم اعسار از سوی بدهکاران بانکی امکان پذیر است یا خیر؟ و آیا در ماده 23 قانون نحوه اجرای محکومیت های به بدهکاران بانکی تسری دارد یا خیر؟ اختلاف نظرحقوقی وجود دارد.

گروهی معتقدند با عنایت به اطلاق عبارت محکومیت های مالی بدهکاران اجرایی نیزمی توانند به اخذ حکم اعسار نسبت به رفع اثر از دستور ممنوع الخروجی خود اقدام نمایند.

درمقابل گروه دیگر معتقدند: ماده اخیرالذکرصرفا ناظربه احکام صادره از سوی محاکم دادگستری است و نمی توان حکم آن را به پرونده های اجرایی تسری داد و با عنایت به فقدان تصریح صریح از سوی قانونگذار می بایست قائل به عدم امکان تسری مقررات اعسار به بدهکاران بانکی شد.

رفع ممنوع الخروجی از اداره ثبت

رفع ممنوع الخروجی اشخاص دراداره اجرای ثبت به سه صورت امکان پذیراست.

• پرداخت بدهی

• تودیع وثیقه ملکی

بموجب ماده 201 آئین نامه اجرایی مفاد اسناد رسمی مصوب 1387 درصورتی که بدهکار پرونده اجرایی قادر به پرداخت بدهی نباشد می تواند با رعایت مقررات ماده 201 اعلامی اقدام به اخذ دستور جهت رفع ممنوع الخروجی خود نماید. دراین ماده مقرر گردیده است. (( در مواردی که متعهد در اجرای ماده 17 قانون گذرنامه مصوب سال 1351 ممنوع الخروج گردیده باشد چنانچه شخص ممنوع الخروج بنا به ضرورت بخواهد برای یک نوبت حداکثر به مدت 6 ماه از کشور خارج شود خود  یا اشخاص ثالث می بایست ملکی را جهت تضمین مراجعت مدیون به کشور معرفی و درصورتی که ملک  دررهن و یا بازداشت نباشد پس از ارزیابی توسط کارشناس رسمی و قطعیت آن صورت مجلسی با حضور رئیس ثبت رئیس و یا مسئول اجرا تنظیم و مراتب جهت بازداشت ملک و انعکاس در سوابق ثبتی به اداره ثبت مربوطه اعلام می گردد و بدیهی است درصورت مراجعت متعهد و معرفی خود ظرف مهلت مقرر از ملک مذکوررفع توقیف شده و ممنوع الخروجی برقرار می شود در غیر اینصورت بدون رعایت مستثنیات دین طلب بستانکار و حقوق اجرایی با فروش ملک مذکور از طریق مزایده استیفاء خواهد شد.))

• اخذ حکم اعسار از مرجع قضایی

البته درمواردی که بستانکار به منظوراستیفا طلب خود هم از طریق اداره ثبت و هم از طریق دادگستری اقدام کرده باشد یا محکوم علیه اقدام به طرح دعوای اعسار درمراجع قضایی نماید و حکم اعسار بدهکاراز سوی مرجع صالح صادر شده باشد، اداره ثبت باید نسبت به اجرای اجرائیه وفق حکم اعسار صادره و رفع اثر از ممنوع الخروجی بدهکار اقدام نماید. دلیل این امر آن است که انجام عملیات اجرایی راجع به دین واحد از سوی دو مرجع مخالف قانون است.

رفع ممنوع الخروجی مهریه در اداره ثبت

رفع ممنوع الخروجی مهریه دراداره ثبت به سه صورت امکان پذیراست، که دربند مذکور تفصیلا بیان شد.

1.پرداخت بدهی

2.اخذ حکم قطعی اعسار

3.تودیع وثیقه ملکی

مدت اعتبار ممنوع الخروجی اداره ثبت

برخلاف مراجع دادگستری که مهلت اعتبار ممنوع الخروجی 6 ماه است و در صورت لزوم تائید می گردد، مدت اعتبار ممنوع الخروجی اداره ثبت مقید به مهلت نمی باشد و تا زمان پرداخت بدهی ادامه می یابد.

چه کسانی بدهکار بانکی محسوب می شوند؟ و دستورممنوع الخروجی آنها صادر می گردد؟

1. افرادی که ازبانک و یا موسسات مالی و اعتباری تسهیلات و وام دریافت کرده و در بازپرداخت آن‌ها دیرکرد داشته ‌اند و برای پرداخت آن اقدامی ننموده‌اند و یا مشکوک هستند که ممکن است بازپرداخت را انجام ندهند، ممکن است ممنوع‌الخروج ‌شوند.

2.افرادی که به هر نحوی در انجام معاملات خود به بانک بدهکارباشند، ممنوع‌الخروج می‌شوند.

3.افرادی که از بانک ضمانت‌نامۀ بانکی دریافت نموده‌اند و درانجام شرایط و تعهدات مندرج درضمانت‌نامه قصور نموده اند، ممنوع‌الخروج می‌شوند.

4.افراد واردکننده و یا صادرکننده‌ کالا که به تعهدات ارزی خود عمل ننمایند ، ممنوع ‌الخروج می‌شوند.

چگونه حکم ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی صادرمی شود؟

دریافت دستورممنوع الخروجی بدهکاران بانکی از طریق بانک مرکزی فرایند پیچیده‌ای دارد. ممنوعیت برای خروج بدهکاران بانکی از کشور وجود دارد. اسامی این افراد از بانک مرکزی به دادسرای تهران اعلام می‌ گردد و مطابق با آن ممنوع‌الخروجی بدهکاران بانکی اعمال می‌گردد، این روش غالبا مورد اقدام بانک ها نمی باشد. برهمین اساس اداره حقوقی بانکها غالبا از طریق اداره اجرای ثبت و یا دادگاه نسبت به اخذ حکم ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی اقدام می نمایند.

رفع ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی

نحوه رفع ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی بنا به شرایط هر پرونده متفاوت است. که غالبا با پرداخت تسهیلات معوقه  ، رفع تعهدات ارزی ، ابطال اجراییه بانکی رفع می شود.

چگونه از ممنوع الخروجی خود اطلاع پیدا کنیم؟

افرادی که نسبت به ممنوع الخروج بودن خود تردید دارند می توانند با مراجعه به سایت exitban.ssaa.ir و با وارد نمودن کد ملی خود، وضعیت ممنوع الخروجی تان را بررسی نمایند.