تحریر ترکه به موجب ماده ۲۰۶ قانون امور حسبی یعنی تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است به عبارت دیگر چنانچه شخصی فوت نماید و اموالی داشته باشد، تحریر ترکه به معنای تعیین میزان دارایی متوفی خواهد بود. بنابراین صورتی از اموال متوفی که شامل دارایی مثبت از قبیل خانه و ماشین پول و دیون ( بدهی ) تهیه می شود و توسط کارشناس ارزیابی می شود . تحریر ترکه دارای تشریفاتی می باشد که برای حفظ ترکه متوفی لازم و ضرور ی می باشد و با تعیین میزان ترکه تعدی و تفریط و تصرف غیر مجاز در ترکه به حداقل خواهد رسید حقوق وراث و سایر ذینفعان محفوظ خواهد بود . بعد از انجام تحریر ترکه و اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام بعدی تقسیم ترکه متوفی خواهد بود .
مراحل تحریر ترکه
برای تحریر ترکه وراث یا نمایندگان قانونی وصی متوفی باید پس از تهیه مدارک و مستندات درخواست تحریر ترکه را به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی تقدیم نمایند.مطابق ماده ٢١٠ قانون امور حسبی « دادگاه بخش برای تحریر ترکه وقتی را که کمتر از یک ماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی نباشد معین کرده و در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار آگهی می‌دهد که ورثه یا نماینده قانونی آنها بستانکاران و مدیونین به متوفی و کسان دیگری که حقی بر ترکه متوفی دارند در ساعت و روز معین در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند.
در صورتیکه اشخاص ذینفع در جلسه حضور پیدا نکنند و غایب باشند غیبت آنها مانع از تحریر ترکه و مهر و موم ترکه نمی باشد .
اقدامات لازم جهت تحریر ترکه
ابتدا وراث باید نسبت به اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام نمایند. پس از تهیه مدارک و مستندات لازم، باید دادخواست تحریر ترکه را به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی تقدیم نماید . پس از تقدیم دادخواست تحریر ترکه، دادگاه کارشناسی را جهت صورت برداری و ارزیابی از کلیه‌ی اموال و دیون شخص متوفی تعیین می‌کند .
چه کسانی می توانند درخواست تحریر ترکه بدهند
- هر یک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها
- وصی بر اداره اموال متوفی
- امین غایب یا قیم محجوری که غایب یا محجور ، جزء ورثه ی متوفی باشند.
- به موجب مواد 327 و 328 قانون امور حسبی در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود. بنابراین، در مورد ترکه متوفی بلاوارث، هر ذینفع یا دادستان یا مدیر ترکه می تواند تحریر ترکه را درخواست کنند.
کارشناسی تحریر ترکه
مطابق ماده ۲۱۴ قانون امور حسبی ارزیابی اموال منقول توسط کارشناس ارزیابی که مورد تراضی ورثه یا مورد اعتماد دادرس باشد به عمل می آید . بنابراین چنانچه ورثه در تعیین ارزیاب توافق ننمایند دادرس کسی را که مورد اعتماد می باشد بعنوان ارزیاب تعیین می نماید . کارشناس منتخب صورت کلیه اموال متوفی را مانند اموال منقول با تعیین قیمت روز آنها، تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا و فلزات گران‌بها، مبلغ و نوع نقدینگی موجود، قیمت و نوع اوراق بهادار (مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت )، اسناد با ذکر ویژگی آنها، نام و فهرستی از اموال غیرمنقول را لیست می کند.
صورتمجلس تحریر ترکه
به موجب ماده ۲۱۶ قانون امور حسبی در موقع تحریر ترکه صورت مجلس برداشته می شود که مشتمل بر امور زیر می باشد:
۱- نام و سمت متصدی تحریر ترکه
۲- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانی که حاضر شده اند
۳- محلی که تحریر ترکه در آنجا صورت می گیرد
۴- اظهارات اشخاص راجع به دارایی و بدهی و ترکه متوفی
۵- نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال به او داده می شود.
ذکر این نکته ضروری است که مطابق ماده ۲۱۸ قانون امور حسبی که مقرر می دارد : در مدتی که ترکه تحریر می شود تصرف در ترکه ممنوع می باشد، مگر تصرفاتی که برای اداره و حفظ ترکه لازم است . تا زمانی که مقدار ترکه مشخص نشده است، قانونگذار تصرفات در آن را مجاز ندانسته است.
مرجع صالح رسیدگی به درخواست تحریر ترکه
حسب ماده 20 قانون آیین دادرسی مدنی دعاوی که راجع به ترکه متوفی قابل رسیدگی در دادگاه محلی است که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران همان محل بوده باشد.
اما چنانچه آخرین اقامتگاه مشخص نباشد، رسیدگی به دعاوی در صلاحیت دادگاهی است که اخرین محل سکونت متوفی در ایران، در آن حوزه بوده باشد. حتی اگر اموال و یا وراث متوفی در محل دیگر باشند، باید آخرین محل زندگی خود متوفی را در نظر گرفت.
مدارک درخواست تحریر ترکه
مدارک لازم و ضروری برای درخواست تحریر ترکه عبارت است از :
- شناسنامه و گواهی فوت متوفی
- استشهادیه محضری
- رسید گواهی مالیاتی (مالیات بر ارث)
- کپی برابر اصل شده شناسنامه وراث
- گواهی انحصار وراثت
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
پدرم یک خانمی را عقد دائم کرده بودو بعد از چندماه به مشکل برخوردند و خانم خانه را ترک کرد و پدرم شکایت کرد و حکم طلاق غیابی گرفت و بعد از یک ماه یک روحانی حکم طلاق را که دید همراه دو شاهد صیغه طلاق را جاری کرد و یک نوشته دستی به پدرم داد که ثبت کند اما پدرم مریض شد و فوت کرد الان بعد از سه سال این خانم امده و شکایت تحریر ماترک کرده است آیا به او ارث میرسد؟ حکم طلاق را داریم و صیغه شرعی هم خوانده شده است اما ثبت نشده است.
ملاک ثبت در دفتر ازدواج وطلاق هست