هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم

هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم که به نام ( مرکز عالی دادخواهی مالیاتی و تشخیص حرفه ای) نیز شناخته می شود، از مراجع رسیدگی به دعاوی مالیاتی است. توضیح اینکه ، چنانچه مالیات تشخیصی به مرحله قطعیت برسد، اما مودی مالیاتی مدعی غیرعادلانه بودن مالیات صادره باشد، امکان تقاضای تجدید رسیدگی با شرط پذیرش وزیر امور اقتصادی و دارایی وجود دارد و با فرض قبول اولیه درخواست پرونده به هیات سه نفره ( هیات موضوع ماده ۲۵۷ قانون مالیات) ارجاع می گردد.

حدود صلاحیت هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم

بموجب ماده ۱۱۳ قانون اصلاح موادی از قانون مالیات های مستقیم مصوب 1380/12/27 و ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم هیات ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم دارای صلاحیت های زیر می باشد.

۱.رسیدگی به کلیه پرونده های مالیاتی قطعی اعم از مالیات های مستقیم و غیرمستقیم

۲. صلاحیت رسیدگی در هر دو  بعد شکلی و ماهوی نسبت به رای مورد اعتراض 

مهلت اعتراض در هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات مستقیم

برخلاف سایر مراجع دادرسی مالیاتی که دارای مهلت مشخصی جهت طرح اعتراض هستند، ثبت اعتراض در هیات موضوع ماده ۲۵۱ قانون مالیات های مستقیم، فاقد محدودیت مهلت طرح شکایت و تعداد دفعات طرح درخواست خطاب به وزیر امور اقتصادی و دارایی است.

 البته اگر تقاضای رسیدگی منجر به صدور رای در هیات یاد شده گردید، با توجه به قاعده اعتبار امر مختومه، رای صادره قطعی و لازم الاجرا می باشد و امکان رسیدگی مجدد به رای هیات، صرفا با نقض رای در دیوان عدالت اداری از حیث مغایرت با قوانین و مقررات امکان پذیر است.

شرایط طرح پرونده در هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم

۱.تقاضای طرح پرونده باید نسبت به مالیات های قطعی باشد.

۲.موضوع قابل طرح در سایر هیات های مالیاتی اداری نباشد. 

البته امکان یا عدم امکان طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری با عنایت به صلاحیت عام دیوان عدالت اداری ارتباطی به این هیات ندارد.

۳.ارائه دلایل و مدارک کافی دال بر غیرعادلانه بودن مالیات تشخیصی

در خصوص مفهوم مالیات غیرعادلانه تصریح دقیقی در قوانین و مقررات وجود ندارد و با این وجود با توجه به دیدگاه های حقوقی و رویه جاری حاکم مواردی همچون ( نقض قوانین و مقررات) ، ( تفسیر اشتباه از قانون توسط اداره یا مامور یا هیات امور مالیاتی ) را می توان از مصادیق اهم آن دانست.

اعتراض به آرای قطعی مالیاتی در هیات ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم

بموجب ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم مصوب 1370/07/02 معترض جهت طرح اعتراض در هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم ، می بایست نسبت به تنظیم شکایت و پیوست نمودن دلایل و ضمائم آن با ادعای غیرعادلانه بودن آن خطاب به وزیر امور اقتصادی و دارایی اقدام نماید، متعاقبا وزیر با بررسی تقاضا نسبت به قبول یا رد تقاضا جهت ارجاع اعتراض هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات مستقیم تصمیم گیری می نماید ، که بموجب رای شماره ۳۱۰ مورخ 1390/07/25 هیات عمومی دیوان عدالت اداری بر این اختیار تاکید شده است. در فرض پذیرش درخواست از سوی وزیر امور اقتصادی، رسیدگی به موضوع به هیات ۳ نفره موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات مستقیم ارجاع داده می شود. نصاب رای گیری بموجب ماده ۱۱۳ قانون اصلاح موادی از قانون مالیات های مستقیم مصوب 1380/12/27 اکثریت آرا تعیین شده است.

در صورت صدور رای توسط هیات ماده ۲۵۱ مکرر موضوع اعتبار امر مختوم داشته و قابل طرح مجدد در هیات نمی باشد، مگر اینکه نسبت به طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری و نقض رای اقدام شود، در این صورت پرونده مجددا قابل طرح در هیات می باشد. 

لازم به ذکر است،‌ در فرض رد شدن درخواست از سوی وزیر امور اقتصادی و دارایی ، با توجه به عدم محدودیت در مهلت و تعداد دفعات طرح پرونده ،  با تحصیل و تکمیل مدارک امکان تقدیم مجدد درخواست برای مودی جهت بررسی مجدد وزیر امور اقتصادی همچنان باقی است.

نحوه اعتراض به رای هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم

بموجب بند ۲ ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری و فراز بند ج بخشنامه شماره ۲۴۹۹۳۱ مورخ 1396/11/14 وزیر امور اقتصادی و دارایی ، رای هیات ماده ۲۵۱ مکرر قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری است.

مطابق با تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون دیوان عدالت اداری مدت اعتراض به رای هیات ماده ۲۵۱ مکرر در دیوان عدالت اداری برای اشخاص مقیم در داخل کشور سه ماه و برای اشخاص مقیم در خارج از کشور شش ماه از تاریخ ابلاغ رای صادره است. متعاقبا نیز رای بدوی صادره نیز برای اشخاص مقیم ایران، ظرف ۲۰ روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور ظرف ۲ ماه از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظر در دیوان عدالت اداری است. که در فرض نقض رای در دیوان عدالت اداری ، پرونده مجددا جهت بررسی به هیات هم عرض صادرکننده رای قطعی ارجاع می شود.

النهایه با عنایت به حجم و پیچیدگی اختلافات و دعاوی مالیاتی صرف مطالعه مطالب تقدیمی راهگشای حل و فصل موضوعات مالیاتی نخواهد بود، بر همین اساس بهره مندی از خدمات وکیل متخصص مالیاتی امری لازم و غیرقابل اجتناب خواهد بود.