جرم سرقت یکی از قدیمی ترین جرایم علیه اموال می باشد که به معنی ربودن مال غیر بدون رضایت صاحب مال است. جرم سرقت انواع مختلفی دارد و قانونگذار بر حسب نوع آن ، مجازات سرقت را تعیین کرده است . لازمه جرم سرقت این است که سارق بر مال تسلط پیدا کند و اگر قبل از تسلط کامل بر مال دستیگر شود شروع به جرم سرقت است. جرم سرقت مختص اموال منقول است که قابلیت ربایش ( بدون اجازه مالک مالی را برای خود برداشتن و بر آن تسلط یافتن ) را داشته باشد بنابراین سرقت در مورد اموال غیر منقول صادق نیست. سرقت به دو نوع سرقت حدی و سرقت تعزیری قابل تقسیم است .
انواع جرم سرقت و مجازات آن
-
سرقت حدی
سرقت حدی به سرقت گویند که جامع شرایط ذکر شده در ماده 268 قانون مجازات اسلامی ( 14 شرط ) را ذیلا خواهیم آورد داشته باشد در غیر این صورت تعزیری می شود .
شرایط وقوع سرقت حدی:
شی ربوده شده حتما مالیت داشته باشد.
مال در مکانی واقع شده باشد که عرفا حرز محسوب شده و مانع از سرقت می‌شده است.
سارق هتک حرز ( حفاظ ) کرده یعنی حرز را شکسته و مال را برداشته باشد.
سارق باید مال را حتما از حرز خارج کرده باشد.
سرقت و هتک حرز باید به صورت مخفیانه انجام گیرد.
سرقت توسط پدر یا جد پدری صاحب مال صورت نگرفته باشد.
ارزش مال سرقت شده در زمانی که از حرز خارج می‌شده معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک یا حدودا یک گرم طلا باشد.
مال سرقت شده از اموال عمومی و دولتی، وقف عام یا وقف بر جهات عامه نباشد .
سارق در زمان قحطی اقدام به سرقت نکرده باشد.
صاحب مال در نزد مرجع قضایی از سارق شکایت کرده باشد.
صاحب مال قبل از اثبات سرقت، سارق را نبخشیده باشد.
قبل از اثبات سرقت، مالک مال سرقت شده را تحت ید خود قرار نداده باشد. خواه از طریق صلح یا خرید و فروش.
سارق قبل از اثبات جرم، مال سرقت شده را به مالکیت خود در نیاورد. مانند اینکه از مالک بخرد .
مال سرقت شده در زمره اموال مغضوب یا اموال سرقت شده قرار نگیرد.
راه های اثبات سرقت حدی:
– شهادت دو مرد عادل
– علم قاضی (با توجه به اسناد و مدارک و نتیجه تحقیقات)
– دو مرتبه اقرار سارق نزد قاضی (اگر سارق یک بار اقرار کند مال مسروقه به صاحب آن بازگردانده می شود اما حد بر او جاری نمی شود ).
مجازات سرقت حدی:
دفعه اول ؛ قطع چهار انگشت دست راست
بار دوم : قطع پای چپ سارق از قسمت پایین برآمدگی آن به نحوی که نیمی از قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند
بار سوم : حبس ابد
بار چهارم : اگر سارق برای بار چهارم مرتکب سرقت شود اعدام می گردد.
-
سرقت تعزیری
هرگاه سرقت تمامی شرایط سرقت حدی مقرر شده در ماده 286 قانون مجازات اسلامی را نداشته باشد سرقت از نوع تعزیری می باشد . مجازات سرقت تعزیری حسب مورد حبس و شلاق است و سارق باید مال دزدیده شده را به صاحب اصلی آن بازگردانده و در صورتی که مال موجود نباشد باید قیمت آن را پرداخت کند و قیمت مال دزدیده شده طبق قیمت روز محاسبه می شود.
مجازات سرقت تعزیری
مجازات سرقت تعزیری بر حسب اینکه در چه زمان و مکانی ، چه شرایطی و با چه وسیله ای انجام شده است و آیا همراه با آزار و اذیت بوده متفاوت می باشد .
- مجازات سرقت با اسلحه در شب : اگر سرقت در شب و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و همراه خود سلاح گرم یا سرد داشته باشند و هتک حرز کرده و در حین سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند ، مجازات مرتکب به موجب ماده 651 حبس از پنج تا بیست سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق است .
- مجازات سرقت مقرون به آزار : هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد یا سارق مسلح باشد به حبس از سه ماه ده سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود .
- مجازات راهزنی : هرگاه سرقت در راهها و خیابان باشد ماننند راهزنی ، مرتکب به سه تا پانزده سال حبس و شلاق محکوم می شود .
- مجازات سرقت با اسلحه : هر گاه سرقت در شب واقع شده باشد و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یک نفر از آنان حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد در‌صورتی که بر حامل اسلحه عنوان محارب صدق نکند جزای مرتکب یا مرتکبان حبس از پنج تا پانزده سال و شلاق تا۷4 ضربه می‌باشد.
- مجازات سرقت از مسجد و مکانهای عمومی : به موجب ماده 656 قانون مجازات اسلامی در صورتی که سرقت جامع شرایط حد نباشد و مقرون به یکی از شرایط زیر باشد مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم می‌شود:
- سرقت در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن یا در محل‌های عمومی از قبیل مسجد و حمام و غیر اینها واقع شده باشد.
- سرقت در جایی واقع شده باشد که به واسطه درخت و یا بوته یا پرچین یا نرده محرز بوده و سارق حرز را شکسته باشد.
در صورتی که سرقت در شب واقع شده باشد. - سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.
- سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده یا مال دیگری را در منزل مخدوم خود یا منزل دیگری که به اتفاق مخدوم به آن جا رفته یا‌شاگرد یا کارگر بوده و یا در محلی که معمولاً محل کار وی بوده از قبیل خانه، دکان، کارگاه، کارخانه و انبار سرقت نموده باشد.
- هرگاه اداره‌کنندگان هتل و مسافرخانه و کاروانسرا و کاروان و به طور کلی کسانی که به اقتضای شغل اموالی در دسترس آنان است تمام یا‌قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند.
6 . مجازات کیف زنی و جیب بری : هر کس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیف‌زنی – جیب‌بری و امثال آن شود به حبس از یک تا پنج سال و تا (۷۴) ضربه شلاق‌محکوم خواهد شد .
در سایر موارد که سرقت مقرون به شرایط مذکور در مواد فوق نباشد مجازات مرتکب، حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال و تا (۷۴)ضربه شلاق خواهد بود.
مجازات سرقت در قانون جدید
به موجب ماده 11 قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری در صورتی که سرقت موضوع مواد 656 ، 657 ،661 ، 665 ،ارزش مال مورد سرقت شده بیست میلیون یا کمتر از بیست میلیون تومان باشد و سارق فاقد سابقه موثر کیفری باشد میزان مجازات قانونی به نصف تقلیل می یابد . نکته حائز اهمیت اینکه به موجب همین قانون در صورت وجود شرایط فوق موضوع جرم قابل گذشت می باشد .
عناصر سه گانه جرم سرقت :
- عنصر قانونی
عنصر قانونی جرم سرقت که شامل چندین ماده قانونی است که ذکر خواهد شد:
الف) مواد ۱۸۵ و ۱۹۷ تا ۲۰۳ قانون مجازات اسلامی که عنصر قانونی جرم سرقت حدی می‌باشد؛
ب) مواد ۶۵۱ تا ۶۶۷ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی و نیز مواد ۵۴۴، ۵۴۵، ۵۴۶، ۵۵۹، ۶۸۳ و ۶۸۴ قانون مزبور
ج) مواد ۸۸ تا ۹۲ قانون جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲
د) ماده واحده لایحه قانون راجع به تشدید مجازات سارقین مسلح که وارد منزل یا مسکن اشخاص می‌شوند مصوب۱۳۳۳؛
هـ) ماده واحده قانون سرقت مسلحانه از بانک ها و صرافی ها مصوب دی ماه ۱۳۳۸
- عنصر مادی جرم سرقت
عنصر مادی جرم سرقت را فعل مادی مثبت تشکیل داده که معادل ربودن ، قاپیدن، کش رفتن، برداشتن، گرفتن و مانند اینها ست. سه رکن در عنصر مادی بزه سرقت وجود دارد:
-ربایش
ربودن رکن اصلی سرقت است که بدون تحقق آن عنصر مادی جرم سرقت به وقوع نخواهد پیوست. ربودن عملی متقلبانه بدون رضایت مالک است که لازمه‌اش نقل مکان دادن مالی از محلی به محل دیگر و نتیجه‌اش خارج نمودن مال از حیطه مالکانه صاحب مال باشد.
-مال بودن
موضوع سرقت باید مال باشد. مال به چیزی می‌گویند که دارای ارزش اقتصادی و منفعت عقلا باشد، مال قابل ربایش موضوع ربایش موضوع جرم سرقت است و تنها مال غیر منقول ذاتی را نمی‌توان به سرقت برد وگرنه آنچه در حقوق مدنی در حکم مال غیرمنقولند (غیر منقول تبعی) قابل سرقت است. نکته دیگر اینکه موضوع مال مورد سرقت عین مال است نه حقوق و منافع موجود در آن.
برای مثال سرقت اینترنتی تنها از نظر لفظ با سرقت مورد بحث ما مشابهت دارند ولی جرم جداگانه‌ای محسوب می‌گردند و تحقق آن منوط به وجود شرایط خاص قانونی می باشد .
-مال متعلق به غیر
برای تحقق جرم سرقت باید مال ربوده‌شده متعلق به غیر (یعنی در مالکیت دیگری) باشد بنابراین ربایش اموال بلاصاحب، که در مالکیت کسی قرار ندارند، سرقت محسوب نمی‌شود. برای شمول عنوان سرقت، شناخته شده بودن صاحب مال ضرورتی ندارد بلکه فقط لازم است که مال ربوده‌شده متعلق به شخص دیگری (اعم از حقیقی یا حقوقی) باشد.
- عنصر معنوی
تحقق سرقت مستلزم وجود ( سوء نیت ) قصد مجرمانه است به عبارتی بزهکار با وجود علم و آگاهی بر ربودن مال دیگری بر خلاف میل و رضایت مالک اقدام نماید. شخص برای انجام یک جرم باید قصد ارتکاب آن را داشته و از قبل برایش تصمیم گرفته باشد که مالی متعلق به دیگری را با علم به اینکه رضایت ندارد برباید .
مجازات شروع به جرم سرقت
مطابق ماده 122 قانون مجازات اسلامی شروع به جرم عبارت است از : هرکس قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید اما به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند یعنی جرم به نتیجه نرسد . به موجب ماده 655 قانون مجازات اسلامی مجازات شروع به جرم سرقتهای موضوع مواد 651 الی 654 تا پنج سال حبس و شلاق تا 74 ضربه شلاق می باشد .
تعلیق اجرای مجازات سرقت
آیا مجازات جرم سرقت قابل تعلیق است ؟ در پاسخ باید گفت اگر سرقت از نوع تعزیری باشد بله تعلیق اجرای مجازات سرقت به موجب ماده 46 و 40 قانون مجازات اسلامی امکان پذیر است .
رضایت شاکی در جرم سرقت
رضایت شاکی در سرقت در میزان مجازات متهم به سرقت تاثیر دارد . یعنی در صورتی که متهم به سرقت از شاکی رضایت اخذ نماید قاضی می تواند در میزان مجازات او تخفیف دهد .به علاوه اینکه جرم سرقت به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری در صورتی که ارزش مال مسروقه بیش از بیست میلیون تومان نباشد از جرایم قابل گذشت بوده و با اعلام رضایت شاکی مجازات سارق منتفی می شود .
سرقت مال مشاع ( اشتراکی )
آیا سرقت مال مشاع نیز سرقت محسوب می‌شود ؟ در این خصوص دو نظریه متفاوت موجود دارد . به نظر برخی، چون هر جزء از مال مشاع متعلق به کلیه شرکاء می‌باشد، آن‌را نمی‌توان نسبت به هر یک از شرکاء به مفهوم واقعی کلمه «مال غیر» نامید در نتیجه سرقت توسط یکی از شرکا در مال مشاع قابل تصور نیست.
اما مخالفین معتقد هستند تنها در صورتی می‌توان کسی را از ارتکاب جرائم علیه اموال مبری داشت که وی مالک مال باشد و چون همه شرکاء در تمامی اجزا مال مشاع شریک می‌باشند نمی‌توان آن‌را مال هر یک از شرکا دانست.
نتیجه آن که رفتار مجرمانه هر یک از شرکا در مال مشاع جرم محسوب شده و حسب مورد موجب تحقق یکی از جرائم علیه اموال می‌گردد اگر از دید صرفا حقوقی به موضوع بنگریم باید نظر اول را در کلیه جرائم علیه اموال (به‌جز تخریب که در مورد آن رای وحدت رویه داریم) ترجیح دهیم زیرا در حالت تردید بین دو استدلال که از حیث قوت و ضعف مساوی باشند باید قائل به قدر متقین بود و استدلالی را پذیرفت که نتیجه آن بنا بر اصل تفسیر به نفع متهم ، بیشتر به نفع متهم تمام می‌شود و آن نظر اول است که از دایره شمول این‌گونه جرائم می‌کاهد
12 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
پکیج منزل خراب شد به سرویس کار پکیج زنگ زدم اومد و به جای درست کردن همانطوری که خراب بود با برداشتن پمپ پکیج بدون اطلاع و هماهنگی اقدام به سرقت وسیله روی پکیج کرده حالا هم تماس گرفتم تحویل بده اقرار کرده پمپ را برداشته بدون اطلاع و الان طلب پول کرده چه کار کنم لطفاً راهنمایی فرمایید.
تحت عنوان سرقت می‌توان طرح شکایت کرد بدیهی است که هر مدعی یا شاکی می‌بایست بتواند ادعای خویش را اثبات نماید صرف ادعا مثبت مدعا نخواهد بود و اصل بر برائت است
سلام و وقت بخیر
بنده مغازه آنتیک فروشی دارم چند ماه قبل یک خانم تقریبا ۵۵ ساله و با یک پسر ۲۰ ساله به عنوان پسر و مادری به مغازه ام مراجعه کرده اند و مقداری خرده ریز ( بدلیجات و باند فلش خور و چمدان مسافرتی و دو قلم وسایل قدیمی ) اورده و به خاطر اینکه مستحق و فقیر هستن و در امور زندگانی مشکل دارن بالاتر از قیمت اصلی خریداری شده تقریبا ۱۰ میلیون به حساب خانم تکه تکه واریز شد و حتی از همسایه ها کمک جع کردیم و براشون دادیم بعد از دو ماه از اگاهی به معازه ام امدن و گفتن که این وسایل سرقتی هست و وسایل را باهم به اگاهی بردیم و معلوم شد که این خانم چندین فقره سرقت داشته حتی به یک نفر از همکارهای بنده هم سماور فروخته و مقداری به زرگر طلا فروختن و به فرش فروشی فرش فروختن و بنده الان دو ماه هست که دادم میرم به اکاهی و دادسرا و مسیله مهم دیگر این هست که این خانم ادعا میکند که من به شما زنجیر طلا دادم و شما به عنوان بدلیجات برداشتین و بنده هم در بازجویی به اگاهی گفتم که ایشون دوتا انگشتر نقره اورده بود و ترازوی زرگری هم همراهش داشت و انگشترهارو وزنی به من فروخته چطور شده طلا را نشناخته در صورتی که نزدیک نیم کیلیو طلا به زرگر فروخته بنده هیچگونه سو سابقه ندارم و از محل کارم میتونم استشهاد محلی هم بگیرم آیا به نظرتون مشکلی بنده را تهدید میکنه؟؟؟
اگر از سرقتی بودن مطلع نبوده باشید برای شما مشکلی پیش نمی اید فقط اموال مسروقه ضبط می شود .
سلام شوهر بنده مشارکت در سرقت داشته و شریکش فوت شده الان همه تقصیرا افتاده گردن شوهر من و ما رد مال کردیم حتی پول اضافی هم دادیم ۶ماه حبس داره الان ۴۰، روزه زندان ایا میشه پابند بگیره
بله ایشان می‌توانند تقاضای پابند الکترونیک کنند و بعد از گذراندن یک سوم حبس یعنی ۲۰رپز دیگر می‌تواند تقاضای آزادی مشروط داشته باشد
من ۳ساله پیش یه گوشی پیداکردم وگوش رادرحالی که زنگ می‌خوردخاموش کردم دران زمان موادمخدر مصرف می‌کردم و به دخترم قول داده بودم گوشی براش بخرم واوضاع مالی خوبی نداشتم تا اینکه آن شب ساعت یک شب بود که گوشی پیداکردم طمع کردم گوشی را خاموش کردم بعدچندوقت بردم تعمیرات گوشی گفت ۳۰۰میگیرم شماره سریالش رادرست می‌کنم منهم خوشحال شدم وپول دادم درست کرد دادم دخترم استفاده می‌کردحالابعد۳سال گوشی قطع شدوبعدپیام ابلاغیه برایه من امد حالا دادگاه هنوز نرفتم ودر ضمن نزدیک یک سال هست در کنگر۶۰تحت درمان اعتیاد هستم حالامیترسم برم دادگاه بایدچیکارکنم وحکم چیست
رد مال کنیدمجازات بستگی به قیمت گوشی دارد
سلام من فروشگاه مواد غذایی دارم. خانمی مقداری مواد غذایی شامل شکلات و پنیر و غیره در کیف خود گذاشته بود و قصد خروج داشت که شناسایی شد. میتونم از این خانم شکایت کنم و پول بیشتری ازش دریافت کنم؟ یا به زندان بندازمش تا درس عبرتی بشه؟
بله می‌توانید شکایت کنید و در صورت اثبات این موضوع مجازات خواهد شد .
خسته نباشید کارت عابربانکم سرقت کردن رفتم پرینت حسابم گرفتم ۴ میلیون تومن داخل ده بیست دقیقه از جایگاه سوخت برداشت کرده که فیلمشان موجوده چکار کنم؟
کارت مسدود کنید وسریعا اعلام سرقت و شکایت کنید